همه چیز در مورد جراحی تیروئید ، عوامل ، جلوگیری و راه درمان 

تیروئید یکی از مهم‌ترین غدد درون‌ریز بدن است که در ناحیه گردن قرار دارد و هورمون‌های حیاتی برای تنظیم متابولیسم، دمای بدن، و عملکرد قلب را ترشح می‌کند. برخی بیماری‌ها و شرایط تیروئید ممکن است نیاز به مداخلات جراحی داشته باشند که یکی از آن‌ها تیروئیدکتومی است. تیروئیدکتومی به معنای برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید از طریق جراحی است و این روش در درمان مشکلات مختلف تیروئید مانند سرطان، گواتر و هیپرتیروئیدی به کار می‌رود. در این مقاله به بررسی جامع این جراحی، دلایل انجام آن، انواع، مزایا، عوارض و روند بهبودی پس از جراحی پرداخته‌ایم.

_____________________________________________________________________________________

دلایل انجام جراحی تیروئیدکتومی

جراحی تیروئیدکتومی در موارد متعددی انجام می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

1. سرطان تیروئید: هنگامی که تشخیص داده شود که تومورهای تیروئید سرطانی هستند یا احتمال سرطانی شدن دارند، جراحی تیروئیدکتومی به عنوان یکی از روش‌های اصلی درمان در نظر گرفته می‌شود.

2. گواتر (بزرگی تیروئید): گواتر بزرگ ممکن است باعث ایجاد علائم فشاری مانند دشواری در بلع یا نفس کشیدن شود. در این حالت، تیروئیدکتومی ممکن است برای تسکین علائم ضروری باشد.

3. هیپرتیروئیدیسم: در برخی از افراد، غده تیروئید به صورت غیرطبیعی هورمون تیروکسین بیش از حد تولید می‌کند. در صورتی که درمان‌های دارویی مؤثر نباشند، جراحی ممکن است برای کاهش تولید هورمون تیروئید انجام شود.

4. ندول‌های تیروئید: در صورت وجود ندول‌هایی که بزرگ یا مشکوک به سرطانی بودن هستند، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

_____________________________________________________________________________________

انواع جراحی تیروئیدکتومی

روش‌های مختلفی برای انجام تیروئیدکتومی وجود دارد که بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار انتخاب می‌شوند:

1. تیروئیدکتومی کامل: در این روش، کل غده تیروئید برداشته می‌شود. این روش معمولاً برای بیماران مبتلا به سرطان تیروئید یا هیپرتیروئیدیسم شدید استفاده می‌شود.

2. تیروئیدکتومی جزئی (لوبکتومی): در این روش تنها بخشی از غده تیروئید برداشته می‌شود، به طور معمول یکی از لوب‌ها. این جراحی در موارد ندول‌های غیرسرطانی یا گواتر کوچک انجام می‌شود.

3. تیروئیدکتومی ساب‌توتال: در این روش، بیشتر غده تیروئید برداشته می‌شود اما بخشی از آن باقی می‌ماند تا عملکرد محدود تیروئید حفظ شود. این روش در برخی از موارد گواتر و هیپرتیروئیدیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

_____________________________________________________________________________________

فرآیند جراحی

1. آمادگی قبل از جراحی: قبل از جراحی، پزشک یک سری آزمایش‌های تشخیصی از جمله آزمایش خون، سونوگرافی و احتمالاً نمونه‌برداری از ندول‌های تیروئید انجام می‌دهد. بیماران باید در روز جراحی ناشتا باشند و به توصیه‌های پیش از عمل توجه کنند.

2. روند جراحی: جراحی تیروئیدکتومی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و حدود 1 تا 2 ساعت زمان می‌برد. جراح برشی در ناحیه گردن ایجاد می‌کند و از طریق آن به غده تیروئید دسترسی پیدا می‌کند. بسته به نوع جراحی، بخشی یا کل غده برداشته می‌شود.

3. پس از جراحی: پس از جراحی، بیمار به بخش ریکاوری منتقل می‌شود تا تحت نظر قرار بگیرد. معمولاً 1 تا 2 روز بستری در بیمارستان لازم است. بهبودی کامل ممکن است چند هفته طول بکشد.

_____________________________________________________________________________________

عوارض احتمالی تیروئیدکتومی

هرچند جراحی تیروئیدکتومی به طور کلی ایمن است، اما مانند هر جراحی دیگری، ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. برخی از عوارض احتمالی شامل موارد زیر است:

1. آسیب به عصب حنجره‌ای: این عصب کنترل حرکات تارهای صوتی را برعهده دارد و در صورت آسیب به آن، ممکن است تغییرات در صدا، خشونت یا حتی از دست دادن موقت صدا رخ دهد.

2. کم‌کاری غده پاراتیروئید: غده پاراتیروئید در نزدیکی تیروئید قرار دارد و مسئول تنظیم سطح کلسیم در بدن است. برداشتن یا آسیب به این غده‌ها ممکن است منجر به کاهش سطح کلسیم خون شود که به درمان نیاز دارد.

3. عفونت یا خونریزی: اگرچه نادر است، اما امکان خونریزی یا عفونت پس از جراحی وجود دارد که نیاز به درمان فوری دارد.

4. کم‌کاری تیروئید: پس از تیروئیدکتومی کامل یا ساب‌توتال، بدن ممکن است دیگر نتواند به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید کند و بیمار نیاز به مصرف مادام‌العمر هورمون‌های تیروئید جایگزین دارد.

_____________________________________________________________________________________

بهبودی و مراقبت‌های پس از جراحی

دوره بهبودی پس از تیروئیدکتومی بسته به نوع جراحی و وضعیت کلی بیمار متفاوت است، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

1. استراحت: بیمار باید تا چند هفته فعالیت‌های شدید را محدود کند و از بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کند.

2. مراقبت از محل جراحی: بخیه‌های ناحیه گردن نیاز به مراقبت دارند و پزشک به بیمار راهنمایی‌هایی برای تمیز کردن و محافظت از آن ارائه خواهد داد.

3. پیگیری‌های پزشکی: پزشک پس از جراحی با انجام آزمایش‌های خون، سطح هورمون‌های تیروئید و کلسیم را بررسی خواهد کرد. در صورت نیاز، هورمون‌های جایگزین تجویز می‌شود.

_____________________________________________________________________________________

نتیجه‌گیری

جراحی تیروئیدکتومی یک روش درمانی مهم برای بیماری‌های مختلف تیروئید است. این جراحی بسته به شرایط بیمار می‌تواند شامل برداشتن بخشی یا کل غده تیروئید باشد. اگرچه این جراحی با برخی عوارض همراه است، اما در اکثر موارد، نتایج مثبتی برای بیماران به دنبال دارد. مراقبت‌های پس از جراحی و پیگیری‌های پزشکی به موقع می‌توانند به بهبود سریع‌تر بیمار و کاهش عوارض احتمالی کمک کنند.

_____________________________________________________________________________________

سوالات متداول در مورد جراحی تیروئیدکتومی یا جراحی تیروئید

1. تیروئیدکتومی چیست و چه زمانی انجام آن ضروری است؟

• پاسخ: تیروئیدکتومی نوعی جراحی است که طی آن بخشی یا کل غده تیروئید برداشته می‌شود. این جراحی معمولاً در مواردی انجام می‌شود که فرد دچار مشکلاتی مانند گواتر بزرگ، ندول‌های تیروئید مشکوک یا سرطانی، پرکاری تیروئید مقاوم به درمان‌های دارویی، یا سرطان تیروئید باشد. هدف از تیروئیدکتومی، کاهش علائم، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کاهش خطر سرطان است.

2. انواع تیروئیدکتومی چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟

• پاسخ: تیروئیدکتومی انواع مختلفی دارد که بسته به شدت بیماری و توصیه پزشک انتخاب می‌شود:

  • تیروئیدکتومی کامل: در این روش، کل غده تیروئید برداشته می‌شود و بیشتر در موارد سرطان یا پرکاری شدید تیروئید کاربرد دارد.

  • تیروئیدکتومی جزئی (لوبکتومی): در این روش، فقط یکی از لوب‌های تیروئید برداشته می‌شود. این روش معمولاً برای گواتر یا ندول‌های تیروئید خوش‌خیم در یک سمت تیروئید انجام می‌شود.

  • تیروئیدکتومی ساب‌توتال: در این نوع، بیشتر تیروئید برداشته می‌شود، اما مقدار کمی از بافت تیروئید برای تولید هورمون باقی می‌ماند. این روش برای کاهش علائم پرکاری تیروئید به کار می‌رود.

3. عوارض احتمالی تیروئیدکتومی و مراقبت‌های پس از جراحی کدامند؟

• پاسخ: تیروئیدکتومی یک جراحی حساس است که عوارض احتمالی آن شامل تغییر صدا، کم‌کاری غدد پاراتیروئید (که به کاهش سطح کلسیم در بدن منجر می‌شود)، عفونت، و در موارد نادر آسیب به اعصاب حنجره است. پس از جراحی، بیمار ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های هورمونی تیروئید داشته باشد. همچنین، مصرف کلسیم و ویتامین D در صورت نیاز تجویز می‌شود. رعایت دستورات پزشک و پیگیری منظم وضعیت هورمون‌ها برای حفظ سلامت پس از تیروئیدکتومی اهمیت زیادی دارد.